Słownictwo medyczne w praktyce | Medical Vocabulary in Practice

Podświetlanie tekstu z notatkami body { margin: 0; padding: 0; font-family: Arial, sans-serif; } .highlight { background-color: #cce7ff; /* Highlight color without notes */ position: relative; display: inline; } .highlight.with-note { background-color: #ffeb3b; /* Highlight color with notes */ } .note-box { position: absolute; background-color: #f9f9f9; color: #333; font-size: 14px; line-height: 1.6; padding: 10px 15px; border: 1px solid #ddd; border-radius: 5px; box-shadow: 0 2px 5px rgba(0, 0, 0, 0.2); max-width: 250px; z-index: 1000; white-space: normal; text-align: left; display: none; /* Hidden by default */ } .note-controls { position: absolute; top: -30px; right: -30px; display: flex; gap: 10px; z-index: 10; opacity: 0; pointer-events: none; transition: opacity 0.3s; } .note-controls.visible { opacity: 1; pointer-events: all; } .note-controls span { cursor: pointer; background-color: gray; color: white; padding: 5px 10px; border-radius: 5px; font-size: 16px; font-weight: bold; } .note-controls span:hover { background-color: darkgray; } document.addEventListener(“DOMContentLoaded”, () => { /** * Checks if an element is a header. */ const isHeaderElement = (node) => { while (node) { if (node.nodeType === 1 && node.tagName.match(/^H[1-5]$/)) { return true; } node = node.parentNode; } return false; }; /** * Checks if an element is inside a table cell. */ const isInsideTable = (node) => { while (node) { if (node.tagName === “TD” || node.tagName === “TH”) { return node; } node = node.parentNode; } return null; }; /** * Checks if an element belongs to the same list item. */ const isWithinSameListItem = (selection) => { if (selection.rangeCount === 0) return false; const range = selection.getRangeAt(0); const startContainer = range.startContainer; const endContainer = range.endContainer; const getClosestListItem = (node) => { while (node) { if (node.nodeType === 1 && node.tagName === “LI”) { return node; } node = node.parentNode; } return null; }; const startListItem = getClosestListItem(startContainer); const endListItem = getClosestListItem(endContainer); // Ensure selection is within the same list item return startListItem === endListItem; }; /** * Validates the selection. * Ensures the selection is within a single header, table cell, or list item. */ const isSelectionValid = (selection) => { if (selection.rangeCount === 0) return false; const range = selection.getRangeAt(0); const startContainer = range.startContainer; const endContainer = range.endContainer; const startInHeader = isHeaderElement(startContainer); const endInHeader = isHeaderElement(endContainer); // Block selection spanning headers if (startInHeader !== endInHeader) { return false; } const startCell = isInsideTable(startContainer); const endCell = isInsideTable(endContainer); // Block selection spanning table cells if (startCell && endCell && startCell !== endCell) { return false; } // Block selection spanning multiple list items if (!isWithinSameListItem(selection)) { return false; } return true; }; /** * Highlights the selected text. */ const wrapTextWithHighlight = (range) => { const fragment = range.extractContents(); const highlight = document.createElement(“span”); highlight.className = “highlight”; highlight.appendChild(fragment); range.insertNode(highlight); const noteControls = document.createElement(“div”); noteControls.className = “note-controls visible”; const editNote = document.createElement(“span”); editNote.textContent = “✎”; editNote.title = “Edit note”; noteControls.appendChild(editNote); const removeHighlight = document.createElement(“span”); removeHighlight.textContent = “x”; removeHighlight.title = “Remove highlight”; noteControls.appendChild(removeHighlight); highlight.style.position = “relative”; highlight.appendChild(noteControls); let noteBox = null; const updateNotePosition = () => { const rect = highlight.getBoundingClientRect(); if (noteBox) { noteBox.style.top = `${rect.height}px`; noteBox.style.left = `${rect.width / 2}px`; } }; const hideControlsAndNoteAfterDelay = () => { setTimeout(() => { noteControls.classList.remove(“visible”); if (noteBox) noteBox.style.display = “none”; }, 3000); }; // Show controls for 3 seconds after highlighting hideControlsAndNoteAfterDelay(); highlight.addEventListener(“click”, () => { noteControls.classList.add(“visible”); if (noteBox) noteBox.style.display = “block”; hideControlsAndNoteAfterDelay(); }); editNote.addEventListener(“click”, () => { const noteText = prompt(“Add or edit a note:”, noteBox?.textContent || “”); if (noteText) { if (!noteBox) { noteBox = document.createElement(“div”); noteBox.className = “note-box”; highlight.appendChild(noteBox); } noteBox.textContent = noteText; noteBox.style.display = “block”; highlight.classList.add(“with-note”); updateNotePosition(); hideControlsAndNoteAfterDelay(); } }); removeHighlight.addEventListener(“click”, () => { const parent = highlight.parentNode; while (highlight.firstChild) { parent.insertBefore(highlight.firstChild, highlight); } parent.removeChild(highlight); if (noteBox) noteBox.remove(); }); }; /** * Handles the mouseup event to validate and apply highlighting. */ document.body.addEventListener(“mouseup”, () => { const selection = window.getSelection(); if (selection.rangeCount > 0 && selection.toString().trim()) { if (!isSelectionValid(selection)) { alert(“Zaznaczenie musi być w obrębie jednego akapitu, komórki tabeli lub punktu listy!”); selection.removeAllRanges(); return; } const range = selection.getRangeAt(0); wrapTextWithHighlight(range); selection.removeAllRanges(); } }); });
Szacowany czas lekcji: 27 minut
.lesson-duration-container { background-color: #f0f4f8; /* Szarawe tło dopasowane do reszty strony */ padding: 8px 15px; /* Wewnętrzny odstęp */ border-radius: 8px; /* Zaokrąglone rogi */ font-family: ‘Roboto’, Arial, sans-serif; /* Czcionka Roboto, jeśli dostępna */ font-size: 16px; /* Rozmiar tekstu */ color: #6c757d; /* Ciemny szary kolor tekstu */ display: inline-block; /* Wyświetlanie jako element blokowy */ margin-bottom: 20px; /* Odstęp na dole */ border: none; /* Bez obramowania */ } .lesson-duration-label { font-weight: 700; /* Pogrubienie dla etykiety */ color: #6c757d; /* Ciemny szary kolor dla etykiety */ margin-right: 5px; /* Odstęp od wartości */ } .lesson-duration-value { color: #6c757d; /* Ciemny szary kolor dla wartości */ font-weight: 700; /* Pogrubienie dla wartości */ }

Podstawowe terminy medyczne

PolishEnglish
Układ rozrodczy żeńskiFemale reproductive system
JajnikiOvaries
JajowodyFallopian tubes
MacicaUterus
EndometriumEndometrium
Szyjka macicyCervix
PochwaVagina
SromVulva
ŁechtaczkaClitoris
MenstruacjaMenstruation
Cykl menstruacyjnyMenstrual cycle
OwulacjaOvulation
JajeczkowanieEgg release
AntykoncepcjaContraception
Hormonalna terapia zastępcza (HTZ)Hormone replacement therapy (HRT)
Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)Premenstrual syndrome (PMS)
Zespół policystycznych jajników (PCOS)Polycystic ovary syndrome (PCOS)
Mięśniaki macicyUterine fibroids
Torbiele jajnikówOvarian cysts
EndometriozaEndometriosis
Rak szyjki macicyCervical cancer
Rak jajnikaOvarian cancer
Rak macicyUterine cancer
HisterektomiaHysterectomy
ŁożyskoPlacenta
CiążaPregnancy
MenopauzaMenopause
PoródChildbirth

Kluczowe objawy i schorzenia

PolishEnglish
Ból miednicyPelvic pain
Nieregularne miesiączkiIrregular periods
Bolesne miesiączkiDysmenorrhea (painful periods)
Krwawienie międzymiesiączkoweIntermenstrual bleeding
Obfite krwawienia miesiączkoweMenorrhagia (heavy menstrual bleeding)
Brak miesiączkiAmenorrhea
Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)Premenstrual syndrome (PMS)
Ból podczas stosunkuDyspareunia (painful intercourse)
UpławyVaginal discharge
Ból podczas oddawania moczuDysuria (painful urination)
Świąd sromuVulvar itching
Ból plecówBack pain
NiepłodnośćInfertility
Torbiele jajnikówOvarian cysts
Mięśniaki macicyUterine fibroids
Rak szyjki macicyCervical cancer
Rak jajnikaOvarian cancer
EndometriozaEndometriosis
Polipy macicyUterine polyps
Przedwczesna menopauzaPremature menopause
Ciąża pozamacicznaEctopic pregnancy
Zespół policystycznych jajników (PCOS)Polycystic ovary syndrome (PCOS)

Narzędzia diagnostyczne i procedury

PolishEnglish
Cytologia (test Pap)Pap smear (Pap test)
Badanie ultrasonograficzne przezpochwoweTransvaginal ultrasound
HisteroskopiaHysteroscopy
LaparoskopiaLaparoscopy
KolposkopiaColposcopy
Biopsja szyjki macicyCervical biopsy
Test na obecność wirusa HPVHPV test
Rezonans magnetyczny miednicy (MRI)Pelvic MRI
Test ciążowyPregnancy test
Test na poziom hormonówHormone level test
Badanie USG piersiBreast ultrasound
MammografiaMammography
Biopsja endometriumEndometrial biopsy
Badanie krwi (morfologia, poziom estrogenów)Blood tests (CBC, estrogen levels)
Badanie moczuUrinalysis
HisterektomiaHysterectomy
AmniocentezaAmniocentesis

Czynniki ryzyka i styl życia

PolishEnglish
Palenie tytoniuSmoking
OtyłośćObesity
Niska aktywność fizycznaLow physical activity
Brak antykoncepcjiLack of contraception
Historia raka w rodzinieFamily history of cancer
Wczesna lub późna menopauzaEarly or late menopause
Zakażenia przenoszone drogą płciową (STD)Sexually transmitted infections (STIs)
Stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnychUse of hormonal contraceptives
Późne macierzyństwoLate motherhood
StresStress
Nadużywanie alkoholuAlcohol abuse
Niezdrowa dietaUnhealthy diet
Brak regularnych badań profilaktycznychLack of regular screenings

Sposoby leczenia i postępowanie

PolishEnglish
Antykoncepcja hormonalnaHormonal contraception
Hormonalna terapia zastępcza (HTZ)Hormone replacement therapy (HRT)
Leczenie farmakologiczne (na PCOS, endometriozę)Pharmacological treatment (for PCOS, endometriosis)
Zabiegi chirurgiczneSurgical procedures
LaparoskopiaLaparoscopy
HisterektomiaHysterectomy
RadioterapiaRadiotherapy
ChemioterapiaChemotherapy
Terapia hormonalnaHormone therapy
Leczenie niepłodności (IVF, inseminacja)Infertility treatment (IVF, insemination)
Terapia przeciwzapalnaAnti-inflammatory therapy
Suplementacja diety (kwas foliowy, witamina D)Dietary supplementation (folic acid, vitamin D)
PsychoterapiaPsychotherapy
Rehabilitacja poporodowaPostpartum rehabilitation

Pytania o objawy pacjenta, które każdy lekarz powinien umieć zadać

PolishEnglish
Czy odczuwa Pani ból w okolicy miednicy?Do you feel pelvic pain?
Czy ból w miednicy jest stały, czy pojawia się okresowo?Is the pelvic pain constant or does it come and go?
Czy ból nasila się podczas aktywności fizycznej lub odpoczynku?Does the pain worsen with physical activity or at rest?
Czy miesiączki są regularne?Are your periods regular?
Czy zauważyła Pani zmiany w częstotliwości lub długości cyklu miesiączkowego?Have you noticed changes in the frequency or duration of your menstrual cycle?
Czy ma Pani bolesne miesiączki?Do you experience painful periods?
Jak intensywny jest ból podczas miesiączki, w skali od 1 do 10?How severe is your period pain on a scale from 1 to 10?
Czy krwawienia są obfite lub długotrwałe?Are your periods heavy or prolonged?
Czy ma Pani problem z anemią związanym z obfitymi miesiączkami?Do you have anemia related to heavy periods?
Czy występuje krwawienie między miesiączkami?Do you experience bleeding between periods?
Jak często i w jakich okolicznościach występuje krwawienie?How often and under what circumstances does the bleeding occur?
Czy ma Pani wydzielinę z pochwy?Do you have vaginal discharge?
Czy wydzielina ma nieprzyjemny zapach lub zmieniony kolor?Does the discharge have an unpleasant odor or changed color?
Czy odczuwa Pani świąd, pieczenie lub dyskomfort w okolicy pochwy?Do you feel itching, burning, or discomfort in the vaginal area?
Czy odczuwa Pani ból podczas stosunku?Do you feel pain during intercourse?
Czy ból podczas stosunku pojawia się na początku, w trakcie, czy po jego zakończeniu?Does the pain occur at the beginning, during, or after intercourse?
Czy odczuwa Pani ból podczas oddawania moczu?Do you experience pain during urination?
Czy zauważyła Pani zmiany w ilości lub częstości oddawania moczu?Have you noticed changes in the amount or frequency of urination?
Czy zauważyła Pani zmiany w piersiach (guzki, zgrubienia)?Have you noticed any changes in your breasts (lumps, thickening)?
Czy zauważyła Pani wydzielinę z sutków?Have you noticed discharge from your nipples?
Czy występują u Pani objawy menopauzy (uderzenia gorąca, suchość pochwy)?Do you experience menopause symptoms (hot flashes, vaginal dryness)?
Czy uderzenia gorąca występują głównie w nocy?Do your hot flashes mainly occur at night?
Czy odczuwa Pani suchość pochwy lub dyskomfort podczas stosunku?Do you experience vaginal dryness or discomfort during intercourse?
Czy odczuwa Pani bóle pleców lub nóg?Do you feel back or leg pain?
Czy ból pleców nasila się podczas miesiączki lub aktywności fizycznej?Does the back pain worsen during your period or with physical activity?
Czy miała Pani trudności z zajściem w ciążę?Have you had difficulty conceiving?
Jak długo próbowała Pani zajść w ciążę?How long have you been trying to conceive?
Czy zauważyła Pani zmiany w cyklu miesiączkowym (opóźnienia, brak miesiączki)?Have you noticed any changes in your menstrual cycle (delays, absence of periods)?
Czy odczuwa Pani wzdęcia lub obrzęki w okolicy miednicy?Do you experience bloating or swelling in the pelvic area?

Pytania o historię medyczną pacjenta, które każdy lekarz powinien umieć zadać

PolishEnglish
Czy w rodzinie występowały przypadki raka piersi, jajnika lub macicy?Is there a family history of breast, ovarian, or uterine cancer?
Czy kiedykolwiek zdiagnozowano u Pani choroby przenoszone drogą płciową (np. chlamydia, rzeżączka, HPV)?Have you ever been diagnosed with a sexually transmitted disease (e.g., chlamydia, gonorrhea, HPV)?
Czy ma Pani historię torbieli jajników lub mięśniaków macicy?Do you have a history of ovarian cysts or uterine fibroids?
Czy kiedykolwiek miała Pani endometriozę?Have you ever been diagnosed with endometriosis?
Czy kiedykolwiek była Pani leczona z powodu niepłodności?Have you ever been treated for infertility?
Czy miała Pani ciążę pozamaciczną?Have you ever had an ectopic pregnancy?
Czy miała Pani poronienia?Have you experienced miscarriages?
Czy przechodziła Pani operacje ginekologiczne, takie jak laparoskopia, histerektomia?Have you undergone gynecological surgeries, such as laparoscopy or hysterectomy?
Czy stosowała Pani hormonalną terapię zastępczą lub antykoncepcję hormonalną?Have you used hormone replacement therapy or hormonal contraception?
Czy miała Pani zabiegi radioterapii lub chemioterapii w okolicach miednicy?Have you undergone radiotherapy or chemotherapy in the pelvic area?
Czy miała Pani operacje dotyczące układu rozrodczego, takie jak usunięcie jajników lub macicy?Have you had surgeries related to the reproductive system, such as ovary or uterus removal?

Pytania o diagnozę, które pacjenci często zadają

PolishEnglish
Co jest przyczyną moich nieregularnych miesiączek?What is causing my irregular periods?
Czy moje objawy mogą być spowodowane menopauzą lub problemami hormonalnymi?Could my symptoms be due to menopause or hormonal issues?
Czy torbiele jajników wymagają operacji, czy mogą same się wchłonąć?Do ovarian cysts require surgery, or can they resolve on their own?
Jakie badania muszę wykonać, aby potwierdzić diagnozę?What tests do I need to confirm the diagnosis?
Czy mięśniaki macicy mogą powodować moje obfite krwawienia i bóle miednicy?Could uterine fibroids be causing my heavy bleeding and pelvic pain?
Jakie są możliwe powikłania związane z endometriozą, np. niepłodność, przewlekły ból?What are the possible complications of endometriosis, such as infertility or chronic pain?
Czy mam ryzyko rozwoju raka jajnika, jeśli w rodzinie występuje rak jajnika?Am I at risk of developing ovarian cancer if there is a family history of it?
Jakie są czynniki ryzyka raka szyjki macicy, i czy mogę je zmniejszyć?What are the risk factors for cervical cancer, and can I reduce them?
Jakie leczenie może poprawić moje szanse na zajście w ciążę, np. hormonalne, chirurgiczne?What treatment can improve my chances of conceiving, such as hormonal or surgical treatments?
Czy powinnam regularnie poddawać się badaniom przesiewowym, takim jak cytologia?Should I undergo regular screenings, such as a Pap smear?

Pytania o leczenie, które pacjenci często zadają

PolishEnglish
Jakie są moje opcje leczenia nieregularnych miesiączek, np. leki hormonalne, zmiana stylu życia?What are my treatment options for irregular periods, such as hormonal medications or lifestyle changes?
Czy leczenie hormonalne może pomóc złagodzić moje objawy menopauzy, i jakie są jego skutki uboczne?Can hormone therapy help relieve my menopause symptoms, and what are its side effects?
Czy mięśniaki macicy muszą być usunięte chirurgicznie, czy istnieją inne metody leczenia?Do uterine fibroids need to be removed surgically, or are there other treatment options?
Jakie są skutki uboczne antykoncepcji hormonalnej, np. przyrost masy ciała, zmiany nastroju?What are the side effects of hormonal contraception, such as weight gain or mood changes?
Czy leczenie endometriozy, takie jak chirurgia lub leki, może złagodzić mój ból miednicy?Can treatment for endometriosis, such as surgery or medication, relieve my pelvic pain?
Czy operacja jest jedyną opcją leczenia torbieli jajników, czy mogę uniknąć interwencji chirurgicznej?Is surgery the only option for treating ovarian cysts, or can I avoid surgical intervention?
Czy będę musiała kontynuować leczenie hormonalne przez resztę życia, czy mogę je przerwać?Will I need to continue hormone therapy for the rest of my life, or can I stop it?
Jakie są alternatywne metody leczenia niepłodności, np. IVF, inseminacja?What are the alternative treatments for infertility, such as IVF or insemination?
Czy istnieją inne metody niż operacja, aby poradzić sobie z mięśniakami macicy, np. embolizacja?Are there non-surgical methods to manage uterine fibroids, such as embolization?
Czy muszę zmieniać swoją dietę lub styl życia, aby wspomóc leczenie?Do I need to change my diet or lifestyle to support my treatment?